neseli-fen-mat

Bugün sizlerle öğrencilerimin yaptığı tohum çimlendirme çalışmalarını paylaşmak istedim. Aslında hemen hemen herkes, hayatında en az bir kere tohumu ıslak pamuklar arasına koyup çimlendirme deneyini yapmıştır. Gelin bugün sizlerle çimlenmeyi gerçekleştiren tohumun bilinmeyenlerini de konuşalım. Tohum, çiçekli bitkilerde döllenme sonucu oluşan zigotun gelişerek oluşturduğu bir yapıdır. Tohum aslında çimlenme aşamasıyla yeni bitki oluşturana kadar UYKU halinde olan CANLI bir yapı dır. Şimdi diyeceksiniz ki "Madem canlı, nasıl besleniyor da canlılığını sürdürüyor? Daha yaprakları bile yok ki tohumun, fotosentez yapsın. ". Bunu cevaplandırabilmek için tohumun yapısını biraz incelememiz gerekecek. Tohum, genel olarak da üç farklı yapıdan oluşmaktadır: bunlardan birincisi kabuk tur. Kabuk , tohumu çepeçevre sararak içerisindeki özel yapıları koruyan ve su kaybını önleyen bir yapıdır . Tohumu oluşturan diğer yapılar da  besin dokusu ve bitki embriyosu dur. Bit...

Baharı yaşamaya başladığımız bu günlerde, geceleri yanıp sönerek bize sinyaller gönderen ateş böcekleri geliyor insanın aklına. Sonra düşünüyorum acaba ateş böcekleri ışık yayma işini nasıl başarıyor. "Karanlıktan korkan bir ben değilim, ateş böcekleri de karanlıktan korktukları için ışık saçarlar diye düşünmeyin sakın. Ateş böcekleri sadece kendi aralarında iletişim kurmak için kullanırlar bu özelliklerini. Bilinen şu ki ateş böceğinin ürettiği ışığın ne ateşle ne de sıcaklıkla bir ilgisi yok.  Bu sadece bilimde “soğuk ışık” diye adlandırılan moleküler düzeyde bir kimyasal olay. Bazı moleküller ayrışarak daha yüksek enerjili hale geçiyorlar ve bu fazla enerjiyi de ışığa dönüştürüyorlar. Peki nerede bu ışığın şalteri diye sorarsanız, bu da ateş böceğinin solunum organından gönderdiği hava içerisinde. Çünkü ateş böceğinin ışık elde etmek için ürettiği kimyasal maddeler oksijen olmadan bu işi başaramıyor." Unutmuyoruz Fen hayatın her yerinde, mesele görebil...